ΣΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΒΑΛΤΟΥ

Τον Απρίλιο του 1915 έγραφε η ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΕΛΤΑ στον ΙΩΑΝΝΗ ΔΕΜΕΣΤΙΧΑ , δηλαδή στον ΚΑΠΕΤΑΝ ΝΙΚΗΦΟΡΟ.
'' ... Τη χρονιά του Βουλγαρικού πολέμου είχα στο νοσοκομείο όπου υπηρετούσα κάποιο στρατιώτη , που είχε λάβει μέρος στον Μακεδονικό αγώνα και είχε πολεμήσει στην λίμνη των Γιαννιτσών .
Μου διηγήθηκε κάτι πρωτάκουστα πράματα , που μου γεννήθηκε η επιθυμία να τα πω στα παιδιά μας 
Μα δεν γνώριζα αρκετά ούτε την ιστορία του αγώνος αυτού ούτε τις λεπτομέρειες της φοβερής ζωής που κάνατε με το σώμα σας μες στα νερά για μήνες, κουρνιασμένοι σε καλύβες που στέκουνταν πάνω σε παλούκια απάνω, απομονωμένοι από όλους τους ανθρώπους εκτός από τους μετρημένους δικούς σας άντρες.
Είχα ακούσει κάμποσα και από τον πρώην Καστοριάς , αλλά όλα αυτά ξεδεμένα , κομματιασμένα  , χωρίς σειρά . 
Θέλετε να με βοηθήσετε να γνωρίσω καλά τη λαμπρή αυτή σελίδα της ιστορίας μας, με τρόπο που να μπορώ να τα ζωγραφίσω ζωντανά σ' ένα παιδικό διήγημα ;''
( Από την ομιλία του Βασιλείου Λαούρδα '' Η  Πηνελοπη Δέλτα και η Μακεδονία ''
Κάπως έτσι ξεκίνησε η υπέροχη αυτή Ιστορία.
Το βιβλίο '' ΣΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΒΑΛΤΟΥ '' κυκλοφόρησε το 1937.
Όμως η ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΕΛΤΑ  είχε αρχίσει και σχεδιάσει το γράψιμο του από το 1915.
ΠΗΓΗ :
Από το περιοδικό ΕΙΚΟΝΕΣ

ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ ΣΤΟΝ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ

Πολλοί  Αξιωματικοί του Ελληνικού στρατού ήρθαν στην Μακεδονία με πλαστά διαβατήρια , με παραπλανητικά επαγγέλματα όπως ζωέμποροι, δάσκαλοι , μοναχοί , ιερείς κλπ και αναλάμβαναν την διεύθυνση των επιχειρήσεων .Μερικοί υπηρετούσαν και ως δάσκαλοι στα σλαβόφωνα χωριά και πολλοί εργάσθηκαν και στο Ελληνικό προξενείο στην Θεσσαλονίκη.
Όλοι αυτοί έφευγαν με πλαστά χαρτιά και με την σιωπηρή έγκριση του υπουργείου στρατιωτικών .
Όλοι αυτοί γύριζαν πίσω με βαριά ελονοσία , όσοι γύριζαν , όσοι δεν άφηναν την τελευταία τους πνοή στον αγώνα για την ελεύθερη Μακεδονία .
Στην φωτογραφία ένας από αυτούς ο ΚΑΠΕΤΑΝ ΑΓΡΑΣ όρθιος στην μέση .

Ο ΒΑΛΤΟΣ

Ο βάλτος των Γιαννιτσών σήμερα δεν υπάρχει.
Η αποξήρανση έγινε από την εταιρεία  FOUNDATION  ( ΦΑΟΥΝΤΕΪΣΟΝ ) και ο βάλτος μετατράπηκε σε  μία εύφορη πεδιάδα  300 χιλιάδων στρεμμάτων .
Οι Βούλγαροι εγκαταστάθηκαν πρώτοι στο δυτικό τμήμα και ο καπετάν Άγρας στο ανατολικό τμήμα όταν συνειδητοποίησε ότι για να ελέγχεις την περιοχή πρέπει πρώτα να ελέγχεις το βάλτο.Και εκεί ξεκίνησε ο ΑΓΩΝΑΣ !!!

ΤΟ ΝΕΟ ( 1 ) ΜΑΡΤΥΡΑ ΘΡΗΝΩ , ΤΟΝ ΤΕΛΛΟ ΤΟΝ ΑΓΑΠΗΝΟ.

 ΤΟ ΝΕΟ ΜΑΡΤΥΡΑ ΘΡΗΝΩ , ΤΟΝ ΤΕΛΛΟ ΤΟΝ ΑΓΑΠΗΝΟ.

Και ποιος και ποιος δεν πόνεσε για τον Αγαπηνό ;
Μάρτυρες εφτερούγισαν από τον ουρανό
κι επήραν στις φτερούγες των το νέο παλληκάρι 
στην πρώτη του την άνθιση , στην πρώτη του τη χάρη .

Σαν Διάκο τον εσούβλισαν , τον τρύπησαν μαχαίρια
                                             κακούργων δολοφόνων ,
κι άστρο τον είδα λευθεριάς να φέγγη μ' αστέρια
                                              σε νύχτες Μακεδόνων.

Κι εκύτταξε  πανύψηλο κι εκείνο το πλατάνι 
που κρέμασαν τον μάρτυρα στον ουρανό να φθάνει , 
κι άκουσα να φωνάζουνε και φύλλα και κλωνιά :
κρεμάλα για το Βούλγαρο , τον άτιμο φονιά.

Και μαχητή και μάρτυρα τον έκλαψε το γένος
κι είπα κι εγώ στα κόλλυβα μπροστά γονατισμένος:
Σαν βγαίνουν τέτοιοι πρόδρομοι μεγάλοι λευθεριάς 
και γίνονται μνημόσυνα τέτοιας παλληκαριάς , 
τότε μπορεί να μην γενή μνημόσυνο μια μέρα
και για την πανελεύθερη των εκλογών μητέρα

                                         ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΗΣ.

( Σατιρική εφημερίδα < ΡΩΜΗΟΣ > 1907 , 23 Ιουνίου. )

(1). Ο Σουρής έκλαψε και για το άλλο παλληκάρι τον ΠΑΥΛΟ ΜΕΛΛΑ.
       Ένα δάκρυ μας κυλά 
        για τον Παύλο το Μελά...
(2) Το λάθος οφείλετε στις πρώτες και συγκεχυμένες πληροφορίες για τον θάνατο του Άγρα.
(3)  Προφανώς και Σουρής δεν έλλειπε από το πάνδημο μνημόσυνο που έγινε στον Μητροπολιτικό ναό Αθηνών στις 17 - 6 - 1907 προς τιμήν του ήρωα.
< Από το βιβλίο του Θ. Γ. ΚΑΝΕΛΟΠΟΥΛΟΥ . ΚΑΠΕΤΑΝ ΑΓΡΑΣ , ΕΘΝΟΜΑΡΤΥΡΑΣ    
     ( 1880 - 1907 )

Στην φωτογραφία ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΗΣ 1853 - 1919.

ΠΟΙΗΜΑ ΤΟΥ Ζ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΕΛΛΟ ΑΓΡΑ

ΤΕΛΛΟΣ ΑΓΡΑΣ

Τα περιστέρια ένα πρωί δεν είχανε χαρά
ήταν στην στέγη ενός σπιτιού και κλαίγανε
και στο διαβάτη λέγανε:

Αλίμονο που χάσαμε δύο ανήσυχα φτερά!
Να μην τα πήρε ο άνεμος; Μην ξαποσταίνουν κάπου;
Μην έπεσαν στη γης;

Τ' αδέρφι μας δεν φαίνεται και τώρα πως θα πάμε;
Άσπρο καράβι , όλα μαζί , στον αέρα της αυγής;
Κι ένας μικρός κορυδαλλός τραγούδησε απ' το ύψος.
Να μην το περιμένετε , τι δεν θα ξαναρθή .
Πολύν καιρό εχάρηκεν αξένοιαστο μαζί σας,
μα ήρθεν η ώρα της οργής, η ώρα να υψωθή.
Περιστεράκι μια βραδυά κοιμήθηκ' αυτού κάτου,
και την αυγή εξύπνησε αητός.
Έχετε γειά ! Πήγε ψηλά κι ευφραίνει
τα ματωμένα του φτερά στη βρύση του φωτός.


ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ.

ΣΤΗΝ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΙΔΑΝΙΚΟΥ ΗΡΩΑ !!!

Και φέτος η ΟΜΑΔΑ ΠΟΛΙΤΩΝ ΚΡΥΑΣ ΒΡΥΣΗΣ  ''ΤΕΛΛΟΣ ΑΓΡΑΣ'' τέλεσε   μνημόσυνο στον Ιερό Ναό της Αγίας Κυριακής στην Κρύα Βρύση , για τα 105 χρόνια από την θυσία του Εθνομάρτυρα ΚΑΠΕΤΑΝ ΑΓΡΑ και του πιστού του συντρόφου ΑΝΤΩΝΗ ΜΙΓΓΑ.
Η ιστορία τους γνωστή! Εμείς μόνο τους λέμε ένα μεγάλο ευχαριστώ που και με την δική τους θυσία έδωσαν σε εμάς μια ΠΑΤΡΙΔΑ .
ΕΔΩΣΑΝ ΤΟ ΔΙΚΟ ΤΟΥΣ ΑΥΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΚΟ ΜΑΣ ΣΗΜΕΡΑ!!!

ΣΤΙΣ 10 ΙΟΥΝΙΟΥ ΤΟ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ

Στις 10 Ιουνίου 2012 ημέρα Κυριακή η ομάδα πολιτών  '' ΤΕΛΛΟΣ ΑΓΡΑΣ '' του Δ.Δ.ΚΡΥΑΣ ΒΡΥΣΗΣ    
θα τελέσει μνημόσυνο για τα 105 χρόνια του μαρτυρικού θανάτου του ΚΑΠΕΤΑΝ ΑΓΡΑ και ΑΝΤΩΝΗ ΜΙΓΓΑ στον ιερό ναό της ΑΓΙΑΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  στην ΚΡΥΑ ΒΡΥΣΗ.
Όσοι  φίλοι επιθυμούν μπορούν να παραβρεθούν για να τιμήσουμε τον αγνό ήρωα.  Τον ΙΔΑΝΙΚΟ ΗΡΩΑ.

Η ΣΚΑΛΑ ΤΟΥ ΒΑΛΤΟΥ ΤΩΝ ΓΙΑΝΝΙΤΣΩΝ

 Η Σκάλα του βάλτου Γιαννιτσών τα χρόνια του Μακεδονικού Αγώνα.

Διακρίνονται καθαρά οι πλάβες και οι άντρες με τα όπλα στα χέρια.
( φωτογραφία από το Λεύκωμα Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών )

ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΠΕΤΑΝ ΑΓΡΑ

Η ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΚΑΠΕΤΑΝ ΑΓΡΑ από τον φιλόλογο Θ. Γ . ΚΑΝΕΛΟΠΟΥΛΟ.
Εκδόσεις:ΕΠΤΑΛΟΦΟΣ ΕΒΕΕ